Faiz 27 ay sonra yükseldi: Yüzde 15

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan yönetimindeki ilk toplantısını gerçekleştirdi. Piyasaların gözlerini çevirdiği toplantıda, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 650 baz puan artışla yüzde 8,5’ten yüzde 15 seviyesine yükseltilmesine karar verildi. Faiz oranında en son değişiklik, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından şubat ayında yapılmıştı. Politika faizi 50 baz puan indirilmişti. Faiz artırımı yönündeki en son karar ise 27 ay önce Mart 2021’de verilmişti.

Para Politikası Kurulu’nun karar metninde, parasal sıkılaştırma sürecinin başladığı vurgusu yapıldı. Faiz kararına ilişkin basın duyurusunda şunlar belirtildi: “Kurul, dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin başlamasına karar vermiştir. Küresel ekonomide enflasyon düşerken, halen uzun dönem ortalamalarının çok üzerinde seyretmektedir. Bu nedenle, bütün dünyada merkez bankaları enflasyonu düşürmeye yönelik tedbirler almaktadır. Ülkemizde, yakın döneme ilişkin göstergeler enflasyonun ana eğiliminde yükselişe işaret etmektedir. Bu gelişmede yurt içi talepteki güçlü seyir, maliyet yönlü baskılar ve hizmet enflasyonundaki katılık belirleyici olmuştur. Kurul, bu unsurlara ek olarak fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın enflasyon üzerinde ilave olumsuz etki yapacağını öngörmektedir.”

Kurul, politika faizinin enflasyonun ana eğiliminin gerilemesi ve orta vadede yüzde 5 hedefine ulaşılmasını sağlayacak parasal ve finansal koşulları oluşturacak şekilde belirleyeceğini duyurdu. Enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırma gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirileceği belirtildi. Ayrıca, enflasyon ve enflasyon eğilimine ilişkin göstergelerin yakından takip edileceğinin altı çizilerek, “TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir” denildi.

Karar metninde ayrıca, şu ifadeler yer aldı: “Parasal sıkılaştırma sürecinin başlaması ile para politikasının etkinliği artacaktır. Bununla birlikte, fiyat istikrarının sürekliliğini sağlamak hedefiyle, TCMB cari dengeyi iyileştirecek stratejik yatırımları desteklemeye devam edecektir. Kurul, mevcut mikro ve makroihtiyati çerçeveyi, piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleştirecektir. Sadeleşme süreci, etki analizleri yapılarak kademeli olacaktır. Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve şeffaf bir çerçevede almaya devam edecektir.”

İş dünyası temsilcileri, Merkez Bankası’nın faiz kararını ve karar metninde duyurulan fiyat istikrarı sağlama hedefine destek verdi. Yapılan açıklamalardan satır başları şöyle:

Faiz kararı para politikası refleksimizi güçlendirirken, bize göre şimdi önemli olan bankaların kredi süreçlerinin rutinine dönmesi. Parasal sıkılaştırma, üretim bantlarını yavaşlatmamalı. Politika faizi seviyesi, üretim ve ticarete yönelik bir dizi tedbirle desteklenmeli.

Ülkemizin orta ve uzun vadeli mali yükümlülükleri göz önünde bulundurulduğunda, faiz kararının, fiyat istikrarının sağlanmasında oldukça kritik bir rol oynayacağına inanıyoruz. Politika faizinin, fiyat istikrarının sağlanmasında tek çözüm olmadığı gerçeği de unutulmamalıdır. Enflasyonla mücadelede topyekûn bir politika uygulanması piyasaların iştahını artıracaktır.

Enflasyonun yüksek seyirlerde olduğu atmosferde bu politikanın geçici olmasını umuyor, ülke ekonomimize patinaj yaptıracak bu politikaların yerine kalıcı, sürdürülebilir, nitelikli, katma değerli projelere odaklanarak alın terinin öncelenmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Enflasyon sosyal adaleti ve huzuru bozar. Enflasyon kanser ise faiz bunun kemoterapisidir. Tabii ki ideali ikisinin de düşük seviyelerde olmasıdır. Ancak şu aşamada enflasyon aşmamız gereken en önemli sorun olarak karşımızda durmaktadır. Hedef de toplumumuza yıkıcı zararlar veren enflasyonu düşürmek olmalıdır. Sosyal adaleti tesis edebilmek esastır.